Đến với hầu đồng là những tiếng nhạc, nỉ non lời hát văn hay nghi ngút khói hương và ngùn ngụt những đàn đại mã bị khoá kiếp thành tro. Thế giới của những đền, phủ cùng những đồng cô, đồng cậu, với mê muội cùng con nhang, đệ tử trong các buổi hầu đồng, khấn bóng. Lao vào thế giới đó, ngoài những người làm ăn buôn bán thì còn có cả người được gọi là trí thức hay thậm chí có cả những người đang nắm quyền chức ở bộ nọ, ngành kia.

Cái gốc của hầu đồng

Có lẽ nó đã xuất hiện ngay từ thời Mạc và đã tiếp nhận các ảnh hưởng của Đạo giáo Trung Hoa để biến từ việc thờ nữ thần thành Đạo Mẫu tam phủ, tứ phủ gắn với biết bao khát vọng về sức khỏe cũng như tài lộc của con người. Với bề dày hàng trăm năm và cộng cùng những hệ giá trị rất độc đáo và tinh tế như thế, hầu đồng và tín ngưỡng thờ Mẫu luôn thu hút sự quan tâm của nhiều người đương nhiên là một điều dễ hiểu.

Hầu đồng hiện đang “bùng nổ” mạnh nhất ở các đô thị lớn

Những đô thị lớn đều đang phát triển với tốc độ rất cao, thậm chí có những lúc trở nên hỗn loạn. Điều ấy dẫn tới vấn đề đảo lộn xã hội về nhiều mặt như dịch chuyển dân cư hay quá tải kết cấu hạ tầng đô thị cũng như phá vỡ các quan hệ xã hội truyền thống, tạo ra tâm lý bức xúc, dồn nén trong đời sống văn hóa của con người. Và khi ấy, việc sút giảm niềm tin vào bản thân mình hay vào cộng đồng khiến người ta dễ tìm kiếm đến chỗ dựa và niềm tin tâm linh từ các lực lượng siêu nhiên nào đó như trường hợp hầu đồng.

Điều cốt lõi làm nên sức hấp dẫn của hầu đồng

Ta có thể hiểu hầu đồng như một trạng thái thăng hoa tinh thần mà nó mang tới cho người tham dự. Có thể khẳng định chắc chắn rằng không một hệ thống tín ngưỡng hay diễn xướng nào của chúng ta có được thế mạnh tuyệt đối như vậy. Hầu đồng diễn ra tất cả mọi người tham dự đều bị cuốn vào và kéo về một điểm tâm lý chung. Nó như khai mở nhu cầu giao hòa giữa con người với thần linh. Bên cạnh sự kết hợp với thiên nhiên và hòa quyện giữa con người với nhau. Bởi thế, không có gì lạ khi lên đồng diễn ra, và chắc rằng những người tham dự đều có thể đạt tới sự hưng phấn, giống như tham gia một buổi trị liệu tâm lý vậy. Người ta dần quên hết mọi thứ mệt mỏi và rơi vào trạng thái thăng hoa đặc biệt.

Thế giới hầu đồng

Nếu không được tận mắt chứng kiến một buổi hầu đồng mở phủ, thì chắc chắn không ai có thể tưởng tượng hay tin được rằng để có thể hầu đồng hoàn hảo thì khổ chủ phải bỏ ra bao nhiêu tiền mua mã, sắm lễ hay trang bị quần áo, thuê phường hát văn. Để tạo nên một buổi nhảy đồng thần bí chắc chắn không thể thiếu đoàn hát văn với đầy đủ đàn sáo cũng như trống nhị. Tham gia trong buổi hầu đồng này chắc chắn sẽ là những nghệ sỹ chơi nhạc cụ dân tộc xuất sắc của các đoàn nghệ thuật truyền thống có tiếng của Trung ương. Nghệ nhân này vừa làm và kết hợp với hát vừa.

Loading...

Hầu đồng bắt đầu phát triển như một dòng chảy ngầm

Hầu đồng phổ biến rất mạnh mẽ, nhưng nó lại tồn tại khá tản mát theo từng đền phủ. Có những bản hội đã có tới hàng ngàn con nhangnhưng điểm chung của chúng là việc thiếu đi sự kết nối để có thể tạo thành một cộng đồng thờ Mẫu trên toàn quốc.

Vì sao hầu đồng lại hấp dẫn?

Đạo mẫu và hầu đồng luôn để lại những giá trị qua việc trang trí tượng tranh thờ hay di sản kiến trúc qua hệ thống đền phủ cũng như dân gian qua lễ hội. Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ đúng như một bảo tàng sống lưu giữ lịch sử, phong tục tập quán và nhiều bản sắc văn hóa không chỉ của người Kinh mà cả các dân tộc ít người. Tín ngưỡng thờ Mẫu đã có bề dày hàng trăm năm với nhiều hệ giá trị độc đáo, gắn liền việc thờ nữ thần và thờ bà mẹ thiên nhiên với các khát vọng về sức khỏe, tài lộc của con người.

Hầu đồng là một nghi lễ tổng hợp nó tích hợp tất cả những giá trị văn hóa, nghệ thuật được dân gian đúc kết biết bao đời nay. Có thể thấy hầu đồng như là một di  sản văn học âm nhạc hay vũ đạo, mỹ thuật cũng như kiến trúc lễ hội dân tộc và nghệ thuật trình diễn để lại những giá trị văn hóa đặc sắc .

Loading...