Phật giáo quan niệm cái chết giống như một sự chuyển tiếp cũng như hiện tượng hay biến cố trên dòng tiếp nối liên tục của sự sống. Thường người ta hay sợ chết và đôi lúc không dám nghĩ hay nói đến nó. Khi cái chết đến thì hoảng hốt. Còn bản thân những người Phật tử phải luôn nghĩ về cái chết để khi đến giây phút đó không lấy làm lạ. Bởi vì ai cũng phải chết, có sanh thì có tử là lẽ thường nhiên, không ai tránh khỏi được. Mỗi người chúng ta cần phải nhớ rõ rằng suy nghiệm về cái chết không có nghĩa bản thân phải trở nên buồn rầu, sợ hãi hoặc ngã lòng, chỉ muốn tự tử. Không, trái lại mỗi khi nghiệm về cái chết chúng ta càng có thể sống một cách hiểu biết và từ bi hơn.
Hiểu như thế nào về cái chết?
Chết đơn giản là một kết thúc của ta trong cuộc sống này, và đôi lúc mọi cái ta sở hữu cũng đều chấm dứt. Thật là một tư tưởng cay đắng cho những ai chỉ biết vui hưởng của cải trần gian, nhưng lại là một viễn tượng đáng khát vọng cho những người sống đời cơ cực. Sự chết nhắc nhở ta về bản chất thật ngắn ngủi, mong manh phù du của chính đời sống con người trên dương thế này.
Thái độ của con người đối với cái chết
Hầu như tất cả con người coi cái chết như một điều xấu ghê gớm nhất, và cố tìm đủ mọi cách để xa tránh hay trốn thoát, nhưng chưa hề có ai thành công. Cái chết chắc chắn luôn đè bẹp hữu hiệu tất cả những nỗ lực chống lại nó. Biết bao nhiêu nỗ lực của con người tìm thuốc trường sinh để trốn thoát hoặc chống lại nó nhưng cuối cùng chỉ là công dã tràng. Có thành công thì cũng chỉ là kéo dài tuổi thọ một vài năm thôi.
Quan điểm của Phật giáo về cái chết
Quan niệm của Phật Giáo về cái chết thì tất cả chắc chắn chỉ là một sự tiếp nối và chuyển động bất tận. Điều này khác hẳn với quan niệm của các tôn giáo khác. Phật Giáo trái lại chỉ là một tín ngưỡng phát sinh từ chính kinh nghiệm của con người, dựa vào lời dạy của Đức Phật, một con người đã đạt được sự Giác Ngộ có nghĩa là đã có những hiểu biết đích thật về sự vận hành của cái chết và cả bản chất của thế giới.
Cách ứng phó với cái chết
Con người hãy biết học hỏi những lời giảng huấn của Đức Phật và sống một cách chân thật và nghiêm túc đó chính là cách tạo ra cho mình những điều kiện thuận lợi để thiền định và đồng thời sẽ mang lại cho bản thân một cuộc sống tốt đẹp. Cái chết đôi khi chỉ là hình ảnh phản chiếu sự sống hiện tại của mình trong một tấm gương mà thôi. Nếu bản thân con người giữ được một cuộc sống nghiêm minh và thực hiện được phép thiền định thật sâu xa thì chắc chắn mình cũng có thể đạt được một mức độ giải thoát nào đó ngay trong kiếp sống này.
Bài học sâu xa từ sự chết
Mỗi người chúng ta nếu không có niềm tin vào Đức Phật, thì chắc chắn cái chết quả là điều kinh khủng, đáng lo sợ, vì bản thân không biết cuộc đời mình sẽ đi đâu, về đâu? Do đó, nhiều người muốn tránh né hay không muốn nghe hoặc nói đến sự chết. Thật vậy, suy gẫm về sự chết là điều cần thiết mỗi người giúp ta biết quan tâm hơn đến cuộc sốngvà biết làm thế nào để yêu thương tha thứ và để chấp nhận cũng như tránh những tội lỗi hay vấp phạm trong đời sống trần gian này.
Cái chết không thể tránh được
Thật là một nghịch lý khi chúng ta thấy cái chết đã cướp đi biết bao sinh mạng của nhân loại nhưng chắc chắn mỗi người ít khi nghĩ đến cái ý tưởng đó là luôn nghĩ bản thân mình cũng thế, trước sau cũng sẽ trở thành nạn nhân của tử thần. Vì quá lưu luyến với cuộc đời trần tục con người không muốn mang trong lòng tư tưởng yếu đuối, nhưng thực tế cái chết là một sự thật hiển nhiên. Chúng ta hãy nhớ muốn chấm dứt ý nghĩ ghê gớm đó và tự lừa dối mình rằng chết là một điều xa vời hay là điều không cần phải lo lắng. Bản thân phải có đủ can đảm để đương đầu với biến cố ấy và phải sẵn sàng trực diện với sự thực trần trụi này.
Suy nghĩ về cái chết một cách hiểu biết thì mỗi người chúng ta càng bao dung nhẫn nại hơn, tử tế dịu dàng đối với chính bản thân mình cũng như đối với người khác. Và rồi chúng ta cũng sẽ ít bám víu vào của cải vật chất khi chính ta có thể nhận rõ sự ngắn ngủi của cuộc đời, và cho dù chúng ta tích lũy của cải được bao nhiêu thì chắc chắn khi chết đi cũng chẳng mang theo được một xu, thì lúc đó chúng ta sẽ ít tính toán hơn. Mỗi người sẽ nhận ra rằng cuộc đời không phải chỉ là tích lũy dành dụm của cải từ đó ta sẽ thích rộng rãi hơn, chia xẻ cũng như đem niềm vui và hạnh phúc đến cuộc đời người khác.
