Đạo Phật được truyền đến đất nước ta khoảng những năm đầu Công nguyên, đã trở thành một trong những hệ tư tưởng Tôn giáo luôn có sức sống lâu dài nhất và song hành cùng dân tộc trong nhiều thời đại lịch sử. Chính vì thế mà văn hóa Phật giáo có ảnh hưởng rất sâu rộng đến đời sống hằng ngày của người Việt và càng phát triển cũng như bén rễ sâu trong đời sống xã hội thì sự gắn bó với dân tộc sẽ càng sâu sắc. Trong suốt chiều dài lịch sử đạo Phật được xem là quốc giáo với nhiều  hệ tư tưởng vào hai thời kỳ nhà Lý và Trần. Có thể khẳng định được rằng Phật giáo thực sự đã có những đóng góp xứng đáng vào kho tàng văn hóa phong phú và độc đáo của dân tộc với nhiều di sản vật chất cũng như tinh thần có giá trị.

 Vai trò của Phật giáo trong văn hóa dân tộc

Phật giáo từ lâu vốn đã đi sâu trong tiềm thức  mỗi người dân, gắn bó với sinh hoạt cộng đồng của người Việt. Sự tồn tại lâu dài của đạo Phật trong đời sống kinh tế, chính trị cũng như xã hội đã đem lại những đóng góp thực sự rất đáng kể cho văn hóa hay tư tưởng trong tiến trình lịch sử Việt Nam. Ngoài việc làm cho văn hóa Việt Nam thêm phần phong phú, khách quan nó còn ảnh hưởng từ văn hóa Ấn Độ là một đối trọng của văn hóa Trung Hoa trên đất Việt. Văn hóa Ấn như có tác dụng cũng như ảnh hưởng quá mạnh mẽ vào nền văn minh Trung Hoa,  góp sức cùng cơ tầng văn hóa Việt cổ ngăn chặn khuynh hướng sự đồng hóa của nền văn minh Trung Hoa. Nó được hội nhập vào Việt Nam làm giàu thêm nền văn hóa Việt. Phật giáo luôn có rất nhiều đóng góp to lớn cho nền tảng tư tưởng văn hóa dân tộc. Trước hết nó đã đóng vai trò tích cực trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của toàn thể nhân dân Việt Nam tạo điều kiện làm phong phú thêm tâm hồn, đạo đức cũng như hành vi cư xử của người Việt và làm đẹp nền văn hóa dân tộc.

Ảnh hưởng của Phật giáo trong văn học dân gian

Chức năng của văn học luôn là sự phản ảnh hiện thực của cuộc sống. Ðời sống tinh thần của bản thân con người nhất là vấn đề  đức tin luôn là một mảng đời sống tồn tại trong hiện thực cuộc sống. Chính vì thế những nội dung tục ngữ, ca dao, ngụ ngôn hay truyện cười thuộc kho tàng văn học dân gian cũng luôn đề cập đến nội dung tôn giáo. Phật giáo Việt Nam chắc chắn  là một thực thể tinh thần đã hiện diện cũng như tồn tại hàng ngàn năm cùng dân tộc, trở thành một phần tâm linh tinh thần hay một thành tố trọng yếu về văn hóa tư tưởng. Từ nền văn hóa cực thịnh và của các triều đại Lý, Trần đến kho tàng văn học dân gian đều nêu bật lý tưởng thương người yêu đời của Phật giáo. Những tư tưởng hay giáo lý Phật giáo đã được người dân chọn lọc và tiếp nhận, phù hợp với đời sống nhân dân. Có thể nói những bài ca dao trong văn học Việt Nam vô cùng phong phú giống như kỳ hoa dị thảo tô thắm thêm vườn hoa văn học Việt Nam nói chung và tinh thần Phật giáo trong ca dao cũng hòa quyện cùng với nền văn hóa dân tộc góp phần tăng giá trị tư tưởng cũng như bồi đắp cho nền văn hóa nước nhà được trường tồn.

Tinh thần đạo Phật trong văn hóa dân gian

Đạo Phật dần được dân gian Việt Nam hóa, biến thành một phần quan trọng của cơ thể văn hóa và xã hội. Với nguyện vọng chính là giới thiệu những giá trị cơ bản của Đạo Phật, mục đích nhằm phục vụ chủ trương hội nhập tất cả văn hóa dân gian Việt nam. Qua biết bao cuộc biến đổi cũng như thăng trầm của đất nước, Phật giáo đã luôn đứng vững, tồn tại và phát triển trong lòng dân tộc và đã có rất nhiều những đóng góp đáng kể về nhiều lĩnh vực. Lịch sử đã chứng minh trong giai đoạn hiểm nghèo của đất nước trước tai họa xâm lăng, đã có nhiều vị thiền sư cùng đồng bào Phật tử không ngần ngại đã chung lưng với dân tộc chống giặc bảo vệ non sông cũng như tranh đấu cho công bằng, tự do tín ngưỡng. Phật giáo chắc chắn đã đóng một vai trò quan trọng trong việc củng cố tinh thần đoàn kết cũng như đã góp phần tạo nên những tinh hoa văn hóa dân tộc và luôn là niềm tự hào của người Việt Nam.

Phật Giáo cũng là một nền văn hóa lớn, đặc biệt đối với dân tộc Việt Nam, giá trị bất hủ của đạo Phật chính là ở chỗ vạch ra được con đường cụ thể để có thể giúp mỗi người trở nên một con người thực sự hoàn thiện. Đạo Phật luôn có những ảnh hưởng đến dân tộc nên các nhà nghiên cứu cũng như Phật học đã có rất nhiều công trình nghiên cứu tìm hiểu về sự ảnh hưởng qua lại giữa Phật Giáo và văn hóa Việt Nam.

Loading...
Loading...