Nằm ở độ cao hơn 900m, cách chùa Vân Tiêu 569m, trên một vùng đất phẳng và rộng lớn giữa đường hành hương lên chùa Đồng có pho tượng đá lộ thể, đó là tượng An Kỳ Sinh (Yên Kỳ Sinh) độc đáo, vừa như một khối đá tự nhiên vừa như có bàn tay con người tạo dựng, sừng sững trên núi cao mây phủ, tạo một không khí thần tiên cho không gian nơi này. Du khách thập phương thượng sơn những tưởng như đi trong cõi Tiên Phật.
TRUYỀN THUYẾT VỀ AN KỲ SINH
Truyền thuyết kể rằng: vào thế kỷ thứ III trước công nguyên, ở phương Bắc có một đạo sỹ tên là An Kỳ Sinh (còn gọi là Yên Kỳ Sinh) đến đây tu pháp đạo tiên. Ngài hái lượm cỏ cây thảo dược luyện Đan sa, Thần sa thành thuốc trường sinh và ban pháp dược chữa bệnh cứu người. Người đương thời gọi ông là “Thiên Tuế Ông”.
Khi Tần Thủy Hoàng đi Đông Du có mời ông đến nói chuyện y thuật và cho tặng phẩm. Ông mang tặng phẩm vua ban cúng vào đình làng Phụ Hương (vùng Chư Thành, tỉnh Sơn Đông ngày nay) rồi ra đi. Ông men theo bờ biển đi mãi đến vùng núi Bạch Vân Sơn (núi mây trắng) ở nước ta. Thấy trên núi có nhiều cây thuốc quý, ông đắc ý ở lại hái lá cây luyện linh đan, làm thuốc cứu người, cứu đời và dựng am cỏ để tu tiên. Khi mới đến Bạch Vân Sơn ông dựng am bào chế thuốc tại am Dược, sau chuyển lên khu vực dựng tượng đá hiện nay rồi mất ở đây.
Người đời tỏ lòng tôn kính gọi ông là An Tử (nghĩa là Thầy An) và gọi núi này là An Tử Sơn (nghĩa là Núi Thầy An). Sau này, để tránh gọi tên húy của Ngài, nhân dân đổi tên gọi núi “An Tử” thành “Yên Tử” và dựng tượng Ngài để thờ cúng.
CẢNH QUAN VÀ KIẾN TRÚC
Tượng đá An Kỳ Sinh là tượng đá xanh nguyên khối cao hơn 2m, lại đứng giữa đất trời hàng nghìn năm nên trên thân tượng bám đầy rong rêu.
Quan sát kỹ thì thấy tượng được dựng đứng trên một khối đá hình nấm, dưới chân tượng được cố định bằng xi măng. Trước mặt tượng được xây một bệ thờ ba bậc, bằng xi măng. Bậc trên cùng của bệ thờ đặt một bát hương bằng đá, có nhiều họa tiết hoa văn rất cổ kính, hai bậc giữa và cuối cũng bám đầy rong rêu và đã bị bào mòn bởi thời gian.
Bên phải tượng An Kỳ Sinh có một bệ thờ nhỏ, đắp bằng xi măng. Không ai biết đích xác đó là bệ thờ ai, chỉ nghe tương truyền đó là bệ thờ một trong hai vị đệ tử của đạo sĩ An Kỳ Sinh từng theo ông học đạo trên vùng núi Yên Tử này.
Bên trái tượng có một biển bằng xi măng cắm trên một cột bê tông hình chữ nhật, nét chữ khắc lõm phết sơn vàng ghi: “Tượng An Kỳ Sinh – di tích có giá trị, đã được xếp hạng bảo vệ, nghiêm cấm mọi hành vi xâm phạm”.
Người ta quan niệm, tượng An Kỳ Sinh là một pho tượng kỳ lạ nên ẩn chứa trong đó nhiều phép màu huyền bí. Bởi vậy, khi đến đây người đi chùa thường lấy một tờ tiền mới, chà lên mình tượng để cầu phúc, cầu sức khỏe và tài lộc.
Cũng có người cho rằng tượng là hiện thân của Yên Kỳ Sinh – một vị đạo sĩ tinh thông bách bệnh, từng luyện nên linh đan trường sinh bất tử nên khi nhiều người mắc bệnh hiểm nghèo, vô phương cứu chữa đã đến đây lập đàn cúng tế, xin cho bệnh tật tiêu tan, tai qua nạn khỏi đã rất linh ứng.
