Theo phong tục tập quán của Người Việt ta, ngày giỗ hết hay còn gọi là ngày Đại Tường tức là ngày giỗ vào 2 năm 3 tháng sau ngày mất. Giỗ Đại Tường là giỗ trong vòng tang. Ngày giỗ Đại Tường thường làm linh đình hơn, và sau giỗ này thì người nhà bỏ tang phục hay còn gọi là hết tang. Sau ngày giỗ người ta sẽ chọn ngày tháng tốt để làm lễ cải cát, sang mộ cho người quá cố. Bởi vậy người ta thường nói ngày giỗ Đại Tường là ngày giỗ quan trọng nhất trong tất cả những ngày giỗ đối với người qua đời. Quan trọng nhất vì nó đánh dấu một bước ngoặt trong cuộc đời của người còn sống cũng như đối với vong linh của người đã khuất.
Giỗ Đại Tường là gì?
Là ngày giỗ sau ngày người mất hai năm, vẫn nằm trong thời kỳ tang. Khoảng thời gian hai năm chắc chắn vẫn chưa đủ để hàn gắn tất cả những vết thương trong lòng những người còn sống. Trong lễ này, người ta vẫn tổ chức trang nghiêm. Lúc bắt đầu tế lễ thì con cháu vẫn phải mặc đồ tang phục và khóc giống như ngày đưa tang. Nhà có điều kiện thì có thể thuê cả đội kèn trống nữa.
Ý nghĩa ngày giỗ Đại Tường
Ý nghĩa của ngày giỗ Đại Tường là để nhắc nhở con cháu về những đạo đức đẹp của người đi trước, gắn kết tình cảm các thành viên trong một gia đình, dòng họ, làng xóm, đôi khi trong cùng ngành nghề. Cúng giỗ là ngày bày tỏ tấm lòng thương xót, sự nhớ tưởng của người đang sống với người đã khuất, thể hiện đạo hiếu đối với Tổ tiên.
Sắm lễ
Người ta thường mua sắm rất nhiều đồ hàng mã không chỉ là tiền và còn cả các vật dụng như quần áo hay nhà cửa, xe cộ mà thậm chí còn mua sắm cả hình nhân bằng giấy nữa. Hình nhân ở đây không phải để thế mạng cho ai mà theo như tục tín ngưỡng tin thì với phép thuật của thầy phù thủy thì hình nhân bằng giấy khi đốt đi sẽ hóa thành người hầu hạ vong linh nơi âm giới. Sau buổi lễ những đồ vàng mã sẽ được mang ra tận ngoài mộ để đốt. Nhưng đồ vàng mã đốt trong ngày Đại Tường còn được gọi là mã biếu. Gọi như vậy vì người ta nghĩ rằng những đồ mã này chỉ cúng cho vong linh người mất, nhưng người đó không được dùng mà phải mang biếu các ác thần để tránh sự quấy nhiễu.
Văn khấn cúng lễ Đại Tường
Nam mô A Di Đà Phật
Con lạy chín phương Trời và mười phương Chư Phật
Tín chủ chúng con là:………
Hiện cư ngụ tại:…………………………
Hôm nay là ngày …… tháng …… năm……
Chính ngày giỗ Đại Tường của………………………
Thiết nghĩ……………… vắng xa trần thế, không thể thấy âm dung. Năm qua tháng lại hôm nay vừa ngày giỗ Đại Tường. Ơn võng cực xem bằng trời biển, ơn nghĩa sinh thành không lúc nào quên. Càng nhớ công ơn gây cơ tạo nghiệp bao nhiêu thì chúng con càng cảm thâm tình, không bề dãi tỏ. Nhân ngày chính giỗ thì toàn gia con cháu nhất tâm sắm sửa lễ vật kính dâng và đốt nén tâm hương dãi tỏ tấc thành.
Thành khẩn được kính mời………………………
Mất ngày……. tháng………năm…………
Mộ phần được an táng tại:……………………….
Cúi xin linh thiêng giáng về linh sàng hãy chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật mà độ cho con cháu bình an cũng như gia cảnh hưng long thịnh vượng.
Tín chủ lại mời vong linh các vị tiền chủ và hậu chủ trong đất này cùng tới hâm hưởng.
Chúng con lễ bạc tâm thành cúi đầu xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật
